Sau những tín hiệu hồi sinh ngắn ngủi, đội bóng của huấn luyện viên Arne Slot lại một lần nữa chững lại trong hành trình bảo vệ ngôi vương Premier League. Trận thua đậm 0-3 trước Manchester City vào cuối tuần qua đã xóa tan mọi hy vọng được nuôi dưỡng từ hai chiến thắng trước Real Madrid và Aston Villa. Hiện tại, họ đang bị Arsenal bỏ xa tới tám điểm trên bảng xếp hạng, với chỉ 18 điểm sau 11 vòng đấu – thành tích thấp nhất của một nhà vô địch kể từ hoàn cảnh của Leicester City năm 2016. Những vấn đề rắc rối đang tồn tại rộng khắp các khu vực trong đội hình, khiến The Athletic phải tổng hợp lại 11 vấn đề tiêu biểu mà thầy trò Arne Slot đang gặp phải ở mùa giải này.
Bản hợp đồng bom tấn trị giá 116 triệu bảng dành cho Florian Wirtz được kỳ vọng sẽ là lời giải cho bài toán sáng tạo mà Liverpool đang thiếu sau sự ra đi của Trent Alexander Arnold. Dietmar Hamann, cựu tiền vệ danh tiếng đánh giá rằng Wirtz là cầu thủ xuất sắc nhất của bóng đá Đức hiện nay và sẽ sớm trở thành niềm yêu thích của người hâm mộ Liverpool. Tuy nhiên, việc thích nghi với nhịp độ khắc nghiệt và thể lực dày đặc tại Premier League vẫn là thử thách lớn đối với tiền vệ trẻ này. Dù có màn trình diễn khá nổi bật ở Champions League, Wirtz vẫn chưa thể ghi bàn hay kiến tạo ở giải quốc nội. Kế hoạch ban đầu khi sử dụng Wirtz chơi vị trí số 10 đã bị thay đổi do nguy cơ mất bóng, và dù có những trận đá lệch cánh khá thành công như trước Real Madrid, anh gần như mất hút trong trận gặp Manchester City – điều cho thấy sự cần thiết về thời gian để Wirtz hòa nhập hoàn toàn với lối chơi của đội.
Huấn luyện viên Arne Slot lựa chọn ưu tiên sự ổn định đội hình thay vì xoay tua nhiều nhằm tạo đà mạnh mẽ cho Liverpool. Sau chiến thắng trước Aston Villa, ông chỉ thay đổi một vị trí trong trận gặp Real Madrid và giữ nguyên đội hình đó khi hành quân đến Etihad. Chính sách này từng giúp đội duy trì phong độ cao ở nửa đầu mùa trước nhưng cũng khiến các cầu thủ dần bộc lộ dấu hiệu quá tải về thể lực vào giai đoạn quyết định. Với chỉ mới 15 lần thay đổi đội hình xuất phát trên toàn giải và sử dụng vỏn vẹn 22 cầu thủ, Liverpool hiện đứng trong nhóm huấn luyện viên ít xoay tua nhất Premier League. Dù vậy, với sự xuất hiện của đến bảy tân binh cần hội nhập, Slot cũng đã vận dụng nhiều phương án hơn trong các đấu trường khác nhau. Việc tìm kiếm sự cân bằng giữa ổn định và linh hoạt trong đội hình sẽ là thách thức lớn nhằm đảo chiều tình hình hiện tại.
Mùa trước, trung vệ Ibrahima Konate cùng Virgil van Dijk là nền tảng vững chắc giúp Liverpool đăng quang. Konate nổi bật với tốc độ bù đắp khoảng trống và sức mạnh phòng ngự cũng như khả năng tham gia phát triển bóng hiệu quả. Thế nhưng sang mùa này, trung vệ người Pháp liên tục mắc sai sót nghiêm trọng khiến hàng thủ Liverpool dễ dàng bị khai thác bởi các đối thủ mạnh như Manchester City. Anh chính là nguyên nhân dẫn đến quả penalty và bàn mở tỉ số của Erling Haaland – minh chứng rõ nét cho sự sa sút phong độ và tâm lý thi đấu thiếu tự tin. Thiếu hụt phương án dự phòng đủ tầm như Marc Guehi không cập bến và việc mất Giovanni Leoni vì chấn thương càng làm tình trạng thêm trầm trọng. Hợp đồng sắp hết hạn khiến tương lai của Konate trở nên bất định khi anh có thể tự do đàm phán chuyển sang câu lạc bộ khác chỉ sau vài tuần nữa.
Alexander Isak bước chân vào Liverpool với mức phí kỷ lục 125 triệu bảng Anh và xuất phát điểm đầy hứa hẹn cũng như kỳ vọng lớn lao từ Ban huấn luyện. Tuy nhiên việc bỏ lỡ phần lớn giai đoạn chuẩn bị mùa giải do cuộc đình công tại Newcastle đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể trạng và khả năng hòa nhập của anh. Mặc dù được xây dựng giáo án thể lực chuyên biệt nhưng Isak mới chỉ thi đấu tổng cộng 429 phút qua tám trận trên mọi đấu trường, ghi được đúng một bàn thắng duy nhất tại Carabao Cup và thường xuyên rơi vào cảnh thiếu bóng trong các trận đấu quan trọng ở Premier League. Chấn thương háng kéo dài gần đây càng làm chậm quá trình hòa nhập của chân sút 26 tuổi này, buộc HLV Arne Slot phải đặt anh lên băng ghế dự bị trong trận làm khách tại Etihad dù mới tập luyện cùng toàn đội không lâu.
Một điểm yếu rõ ràng của Liverpool mùa này là khả năng phản ứng khi bị dẫn bàn – tình huống mà họ đang thi đấu rất kém cỏi so với mùa giải vô địch vừa qua. Thật khó tin khi họ chưa giành nổi một điểm nào khi bị chọc thủng lưới trước ở Ngoại hạng Anh năm nay. Trong khi đó mùa trước, họ đã thu về đến 23 điểm từ thế bị dẫn bàn nhờ khả năng điều chỉnh chiến thuật xuất sắc giữa trận đấu của Arne Slot và tinh thần chiến đấu ngoan cường của các cầu thủ. Mùa này không ngoại lệ khi thất bại trước Crystal Palace, Brentford, Chelsea, Manchester United hay Manchester City đều xuất phát từ việc nhận bàn thua sớm, cho thấy Liverpool lúc này gần như không còn bản lĩnh để vùng dậy sau những khoảnh khắc khó khăn.
Thể lực là vấn đề đáng báo động dù đội ngũ huấn luyện luôn theo dõi sát sao để giữ sức cho các cầu thủ chủ chốt suốt cả mùa giải vừa qua và lúc này cũng vậy. Ruben Peeters – cộng sự chuyên gia thể lực nổi tiếng – từng nâng cao tỉ lệ sẵn sàng thi đấu tại Feyenoord và được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy vai trò quan trọng ở Liverpool dưới thời Arne Slot. Song thực tế đã phơi bày nhiều tổn thương nơi các trụ cột: Alisson liên tục dính chấn thương gân kheo nghiêm trọng khiến thủ môn số một nghỉ thi đấu dài ngày; ngoài ra còn có trường hợp Giovanni Leoni đứt dây chằng ngay trận ra mắt hay Alexis Mac Allister cùng Curtis Jones đều bỏ lỡ nhiều trận do vấn đề thể trạng; đặc biệt Jeremie Frimpong – bản hợp đồng mới được săn đón nhờ độ bền – cũng chịu tới hai chấn thương gân kheo chỉ sau ba tháng đầu mùa.
Một trong những bài toán nan giải bấy lâu vẫn chưa có lời giải cho Liverpool chính là phòng ngự từ các tình huống cố định – một mảng tối dễ dàng bị khai thác bởi đối thủ đang ngày một gia tăng tính hiệu quả ở những pha bóng chết. Mặc dù tại đấu trường châu Âu The Kop đã ghi được bốn bàn từ bóng chết, song ở Premier League thì họ đã để lọt lưới tới sáu lần theo cách tương tự – thuộc hàng tệ nhất giải đấu năm nay. Sự đa dạng trong các pha để thua từ phạt góc cho đến ném biên dài hay đá phạt trực tiếp cho thấy Liverpool chưa tìm ra phương thức khóa chặt điểm nóng này mặc dù đã có nhân sự chuyên trách cố định như Aaron Briggs và Lewis Mahoney phụ trách phân tích chiến thuật cố định trên sân tập kỹ lưỡng mỗi ngày.
Việc bán Luis Diaz sang Bayern Munich mà không tìm được người thay thế xứng đáng đã làm giảm đáng kể chiều sâu tuyến cánh Liverpool. Mùa này họ chỉ còn Mohamed Salah và Cody Gakpo là những tiền đạo cánh sở trường trong khi Federico Chiesa chủ yếu được xem như phương án dự bị còn Rio Ngumoha mới 17 tuổi vẫn đang trong quá trình phát triển tiềm năng. Hai tân binh Hugo Ekitike và Florian Wirtz dù có thể chơi lệch cánh nhưng không phải mẫu cầu thủ có kỹ năng đi bóng cá nhân sắc bén để thoát pressing hiệu quả như Diaz từng làm được. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến khả năng triển khai bóng từ sân nhà cũng như tạo đột biến tấn công cho toàn đội.
Mohamed Salah vẫn giữ vai trò trung tâm trên hàng công Liverpool nhưng phong độ giảm sút cùng việc đối phương bắt đầu khoanh vùng khu vực hoạt động của anh khiến hiệu quả đóng góp trở nên hạn chế hơn bao giờ hết. Huấn luyện viên Arne Slot muốn Salah giữ vị trí cao nhất trên sân với nhiệm vụ chủ yếu tập trung tấn công mà không phải lui về hỗ trợ phòng ngự nhằm bảo toàn năng lượng ghi bàn tốt nhất cho anh. Tuy nhiên khi chân sút Ai Cập gặp khó khăn trong việc tận dụng cơ hội thì anh cần phải gây ảnh hưởng nhiều hơn khi không có bóng để giúp đồng đội tránh khỏi áp lực tấn công mạnh mẽ từ phía đối thủ.
Khả năng pressing không bóng của Liverpool cũng đang gặp vấn đề trầm trọng sau sự ra đi của Luis Diaz – người từng đảm nhận vai trò trinh sát gây sức ép hiệu quả bên phần sân đối phương cùng Dominik Szoboszlai chơi hộ công giúp duy trì cường độ hệ thống pressing cao cấp độ hàng đầu Premier League mùa trước. Mùa này cấu trúc pressing được điều chỉnh sang sơ đồ bất đối xứng 4-3-3 với Szoboszlai trở lại vị trí số 10 nhằm tăng cường khả năng thu hồi bóng nhưng hiệu quả vẫn chưa được cải thiện đáng kể so với mùa trước khi số lần đoạt bóng trong phần ba sân đối phương giảm rõ rệt xuống còn trung bình khoảng 3,8 lần mỗi trận so với con số 4,4 lần trước đây.
Mùa hè vừa qua bi kịch Diogo Jota qua đời đã để lại ảnh hưởng sâu sắc lên cả tập thể Liverpool mà bất cứ đánh giá nào về thành tích hoặc phong độ cũng cần nhìn nhận dưới góc độ cảm xúc đó. Nỗi mất mát to lớn không chỉ tác động đến tâm lý cá nhân cầu thủ mà còn ảnh hưởng tinh thần chung toàn đội vốn luôn gắn bó mật thiết như một gia đình lớn. Các cầu thủ ý thức rằng việc đề cập quá nhiều đến chuyện buồn này sau mỗi thất bại có thể bị hiểu sai thành lý do biện minh thay vì chia sẻ thật lòng nên thường kín kẽ giữ im lặng song cảm xúc ấy vẫn tồn tại âm thầm bên trong suốt hành trình đầy thử thách phía trước.
