Đội tuyển Italia đang trải qua giai đoạn đầy thử thách khi hình ảnh một tập thể hùng mạnh dường như ngày càng xa vời. Sau thất bại trước Na Uy, những dấu hiệu cho thấy sự xuống dốc của Azzurri khiến người hâm mộ không khỏi suy tư về tương lai của đội bóng từng thống trị bóng đá thế giới. Mặc dù tấm vé dự World Cup 2026 vẫn chưa hoàn toàn lỡ mất, nhưng chính sự bất ổn và mất đi bản sắc đã làm nên thương hiệu của ĐT Italia đang khiến các tifosi thêm phần lo lắng.
Khi Italia đánh mất chính mình
Donnarumma là cái tên hiếm hoi ở đẳng cấp thế giới của ĐT Italia lúc này
Dù cơ hội tham dự vòng chung kết World Cup 2026 vẫn còn mở rộng, nhưng sự thực không thể phủ nhận là ĐT Italia đã đánh mất vị thế vốn có. Trong hai lần gần nhất lọt vào vòng play-off, họ đều bị loại bởi những đối thủ bị đánh giá yếu hơn. Người hâm mộ Italy, những tifosi trung thành đã nhiều lần phải chịu cú sốc lớn sau thất bại trước Thụy Điển và Bắc Macedonia. Điều làm đau lòng không chỉ là kết quả mà còn là việc “chất Italia” – tinh thần chiến đấu, tính kỷ luật cùng phong cách chơi đặc trưng – dường như không còn hiện diện trên sân cỏ. Theo đó, nhiều cầu thủ hiện tại khó có thể bước vào khuôn khổ để mang tấm áo bốn ngôi sao vô địch thế giới một cách xứng đáng.
Ở tuyến trên, sự thiếu vắng những ngòi nổ đẳng cấp khiến hàng công trở nên yếu ớt. Gattuso hiện chỉ có thể đặt niềm tin vào Retegui, người đang thi đấu tại Saudi Arabia và mới chỉ có kinh nghiệm hai mùa Serie A. Trong khi đó, thủ môn Gianluigi Donnarumma vẫn duy trì được phong độ đỉnh cao và là cá nhân sáng giá hiếm hoi giữ được vị trí thế giới trong đội hình.
Ở hàng phòng ngự, mặc dù tình hình có phần khả quan hơn nhưng chưa đủ để xoa dịu nỗi lo nơi hậu phương. ĐT Italia từng nổi danh với hệ thống phòng ngự kiên cố và chiến thuật chặt chẽ giờ đây để thủng lưới đến bốn bàn chỉ trong 30 phút trước Na Uy, điều chưa từng thấy ở những đội bóng mạnh. Cá nhân như Calafiori hay Bastoni dù được đánh giá cao vẫn chỉ là phần nhỏ trong tổng thể còn nhiều vấn đề. Về phía ban huấn luyện, Gennaro Gattuso chưa đáp ứng được kỳ vọng theo tiêu chuẩn truyền thống của bóng đá Italy, nhưng trong tình cảnh khó khăn hiện tại ông là lựa chọn duy nhất được FIGC đặt niềm tin với hy vọng sẽ vực dậy tinh thần các cầu thủ.
Gennaro Gattuso khó lòng vực dậy Italia đang quá nhiều vấn đề
Thực tế cho thấy ĐT Italia thiếu sự ổn định lâu dài. Từng giành EURO 2020 một cách vang dội nhưng ngay sau đó lại vắng mặt ở World Cup 2022 đã minh chứng rõ ràng cho tính nhất thời trong thành công của họ. Thành tích thường đến từ một thế hệ vàng hoặc sự bứt phá vượt kỳ vọng trong một giải đấu cụ thể, thay vì qua quá trình xây dựng nền tảng vững chắc kéo dài.
Nghịch lý và nứt gãy
Những sao trẻ tiềm năng như Cesare Casadei không có nhiều cơ hội cọ xát tại Italia
Giới chuyên môn đánh giá công tác đào tạo trẻ chính là một trong những nguyên nhân chủ chốt dẫn đến sự sa sút của bóng đá Italy hiện nay. Dù nền bóng đá nước này sở hữu những đội tuyển trẻ xuất sắc với thành tích vô địch U21 châu Âu nhiều lần cùng các danh hiệu U17 và U19 gần đây, nhưng khoảng cách giữa lứa trẻ tài năng với sân chơi chuyên nghiệp vẫn còn rất lớn.
Sự khác biệt nằm ở môi trường phát triển cầu thủ trẻ tại Serie A chưa thực sự tối ưu hóa cơ hội thi đấu thực tế cho các tài năng mới nổi. Nhiều ý kiến cho rằng các CLB đặt ra tiêu chuẩn quá nghiêm khắc khiến các cầu thủ trẻ khó cạnh tranh suất đá chính. Tuy nhiên, bản thân cầu thủ cũng cần phải chứng minh khả năng để giành được vị trí ấy, giống như trường hợp Lamine Yamal ở Barcelona – một ví dụ tiêu biểu về việc trao cơ hội đúng người đúng lúc.
Hệ thống thi đấu dành cho các cầu thủ tuổi 18-21 ở Italy thiếu đa dạng và thiếu ổn định so với các quốc gia hàng đầu khác. Ngoài Juventus Next Gen – đội B duy nhất thi đấu ở Serie C – thì các tài năng trẻ thường phải chật vật trải qua các giải Primavera hoặc thi đấu mượn tại các đội Serie B hoặc C với chất lượng và môi trường chưa thật sự phù hợp cho sự phát triển lâu dài.
Juventus Next Gen là đội B hiếm hoi của các đội đang chơi tại Serie A
Ngoài ra, sức khỏe và thể trạng cũng là vấn đề đáng báo động khi nhiều tài năng trẻ như Zaniolo, Chiesa hay Calafiori đều gặp chấn thương nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến phong độ. Những ca chấn thương dây chằng liên tiếp cho thấy phương pháp huấn luyện hiện nay tại Italy có phần quá tập trung vào thể lực mà xem nhẹ yếu tố bảo vệ hệ cơ xương khớp của cầu thủ.
Chấn thương đã khiến lứa cầu thủ đầy tiềm năng của Italia, khiến Chiesa hay Zaniolo xuống phong độ rất nhiều
Khi bộ khung đội tuyển liên tục gặp khó khăn về lực lượng cùng sự thiếu hụt tài năng trẻ chất lượng do những hạn chế trong đào tạo và phát triển, viễn cảnh ĐT Italia trở lại đỉnh cao có thể còn rất xa vời. Hiện tại, mục tiêu khả thi nhất mà các tifosi hướng đến chính là giành quyền tham dự World Cup 2026 nhằm tránh việc vắng mặt lần thứ ba liên tiếp – điều có thể gây tổn thất nghiêm trọng cho nền bóng đá Italy vốn đã suy giảm từ gốc rễ.
Hoặc chính khủng hoảng này sẽ trở thành lời cảnh tỉnh buộc Liên đoàn Bóng đá Italia cùng toàn bộ hệ thống phải nhìn nhận rõ ràng hơn về những điểm yếu nội tại để tiến hành cải tổ sâu rộng nhằm phục hồi vị thế một thời huy hoàng cho Azzurri.
