ĐT Việt Nam đang đối mặt với thử thách không nhỏ khi mất đi sự phục vụ của tiền vệ sáng tạo Hoàng Đức. Vai trò của cầu thủ này trong chiến thuật đội tuyển là điều không thể phủ nhận, nhất là dưới thời HLV Kim Sang Sik khi anh được trả về vị trí sở trường và tỏa sáng tại AFF Cup 2024. Tuy nhiên, sự thiếu vắng Hoàng Đức cùng một số đồng đội quan trọng khác đã tạo ra những khoảng trống đáng kể trên hàng tiền vệ, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành và phát triển lối chơi tấn công của đội.
Một trong những quyết định gây chú ý của người tiền nhiệm Philippe Troussier là việc đẩy Hoàng Đức lên đá tiền đạo cắm. Ý tưởng này không mang lại thành công, đồng thời giúp làm rõ vị trí phù hợp nhất của anh – nhà kiến tạo trung tâm. Dưới thời HLV Park Hang Seo, Hoàng Đức cũng giữ vai trò trọng yếu ở giữa sân, dù luôn nhận được sự hỗ trợ từ các vệ tinh như Đỗ Hùng Dũng, Quang Hải hay Tuấn Anh. Khi Kim Sang Sik tiếp quản, ông đã nhanh chóng phát huy tối đa thế mạnh của Hoàng Đức tại vị trí quen thuộc.
Sự thăng hoa của Hoàng Đức cũng gắn liền với đóng góp từ các đồng đội như Doãn Ngọc Tân, Châu Ngọc Quang và Quang Hải. Tuy nhiên, chuỗi chấn thương liên tục khiến đội hình trung tuyến bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Ngọc Tân phải nghỉ dài hạn, Võ Hoàng Minh Khoa dù thi đấu ấn tượng ở những trận đầu tiên của vòng loại Asian Cup 2027 cũng không thể tiếp tục góp mặt do chấn thương. Ngoài ra, Châu Ngọc Quang cũng phải trải qua phẫu thuật dây chằng. Việc mất đi nhiều trụ cột khiến sức mạnh tuyến giữa của ĐT Việt Nam giảm sút rõ rệt.
Hoàng Đức có vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống chiến thuật của HLV Kim Sang Sik.
Không chỉ vậy, sự vắng mặt của Quang Hải cũng là tổn thất lớn cho ĐT Việt Nam. Những màn trình diễn gần đây cho thấy ‘cơn bão chấn thương’ đã để lại dấu ấn tiêu cực, tạo nên một khoảng trống đáng kể nơi tuyến giữa. Trong hai trận đấu gặp Nepal vừa qua, Lê Phạm Thành Long được lựa chọn để sát cánh cùng Hoàng Đức với sơ đồ 3-5-2. Tiền vệ này thể hiện sự ổn định trong việc kiểm soát nhịp độ và phân phối bóng nhưng chưa đủ khả năng gánh vác vai trò nhà sáng tạo mà đội tuyển kỳ vọng.
Trận lượt về trên sân Thống Nhất ghi nhận dấu hiệu báo động khi Hoàng Đức phải rời sân ngay đầu hiệp hai vì vấn đề thể lực. Người thay thế là Đức Chiến – cầu thủ thiên về phòng ngự – không thể đảm nhận tốt nhiệm vụ tổ chức tấn công. Sự tương đồng trong phong cách chơi giữa Đức Chiến và Thành Long dẫn đến lối chơi mất cân bằng, thiếu sự liên kết và trở nên rời rạc. Điều này giúp Nepal tận dụng cơ hội đẩy cao đội hình, làm chủ khu trung tuyến và tạo ra một số tình huống nguy hiểm dù không chuyển hóa thành bàn thắng.
Thành Long là cầu thủ có xu hướng phòng ngự chứ không phải tấn công.
Rõ ràng, việc thiếu hụt các nhân tố sáng tạo như Hoàng Đức, Quang Hải và Ngọc Quang đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cách vận hành của đội tuyển Việt Nam trên mặt trận tấn công. Kỹ thuật phát triển bóng bị hạn chế buộc thầy trò HLV Kim Sang Sik phải triển khai nhiều hơn ở hai hành lang biên, từ đó khiến chiến thuật trở nên đơn điệu và dễ bị bắt bài. Trước tình hình nhân sự eo hẹp, chiến lược gia người Hàn Quốc vẫn còn rất ít lựa chọn dự bị chất lượng ngoài cái tên trẻ Xuân Bắc còn thiếu kinh nghiệm thi đấu quốc tế.
ĐT Việt Nam cần có thêm những bộ óc sáng tạo trong thời gian tới.
Bài toán thiếu vắng ‘nhà sáng tạo’ như Hoàng Đức vẫn có thể tiếp tục tái diễn nếu đội tuyển không chuẩn bị kỹ càng cho tương lai. HLV Kim Sang Sik hiểu rõ điều đó và đang lên kế hoạch xây dựng nguồn lực mới nhằm tránh phụ thuộc quá nhiều vào một vài cá nhân chủ chốt. Tuy nhiên, việc tìm kiếm và phát triển những tài năng trẻ có khả năng sáng tạo đòi hỏi cả thời gian lẫn sự kiên nhẫn từ ban huấn luyện lẫn toàn đội. Đây sẽ là thử thách lớn mà ĐT Việt Nam cần vượt qua để duy trì sức mạnh và tính ổn định trong các giải đấu sắp tới.
